Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik najavio je pokretanje istrage o novcu koji je američki USAID uložio u Republiku Srpsku i Bosnu i Hercegovinu. No, kako piše Srpska info, upravo su institucije Srpske, brojna ministarstva, pa i SNSD funkcioneri često bili korisnici tih sredstava.
Dodik tvrdi da je novac USAID-a korišten za, kako je rekao, “podzemne operacije”, te da će insistirati na istrazi. Ipak, opozicija mu poručuje da bi najprije trebalo da istraži one koji su najviše sarađivali s ovom američkom agencijom – vlastitu stranku i institucije Srpske.
– Najveći korisnik stranih donacija su upravo institucije Republike Srpske i njihovi budžeti. Ako Dodik traži istragu, onda bi prvo trebalo da istraži svoje saradnike i SNSD načelnike, jer su upravo oni koristili milione maraka iz USAID fondova – kaže Igor Crnadak, poslanik PDP-a u Narodnoj skupštini Republike Srpske.
Među brojnim institucijama koje su sarađivale s USAID-om nalaze se Agencija za bankarstvo Republike Srpske, Ministarstvo trgovine i turizma, ali i pojedine opštine poput Laktaša. Čak je i Košarkaški klub Igokea, koji je u bliskoj vezi s Dodikom, dobijao pomoć iz američkih fondova.
– Mora se konačno otvoriti pitanje gdje je završavao taj novac i ko ga je koristio. Naložiću da se sve detaljno ispita – poručio je Dodik.
Prema podacima američke ambasade u BiH, USAID je od 1995. godine samo u Republiku Srpsku uložio više od 600 miliona dolara. Taj novac je, kako navode, bio usmjeren na obnovu, ekonomski razvoj i podršku lokalnim zajednicama. Interesantno je da je pomoć primio i MUP Republike Srpske, koji je od američkih fondova dobio preko 10 miliona dolara za programe obuke i opremanja.
Politički analitičarka Tanja Topić smatra da Dodikova retorika ne uključuje činjenicu da su institucije Srpske bile među glavnim korisnicima USAID sredstava.
– Vrlo se selektivno govori o ovim donacijama, a zanemaruje se da su entitetske institucije godinama dobijale novac za razne projekte. Kada se uporede ta sredstva sa onim koje je USAID davao civilnom sektoru, vidimo da su iznosi za nevladine organizacije zapravo mnogo manji – kaže Topić.
Zanimljivo je i da su Dodik i njegovi saradnici ranije otvoreno hvalili USAID i zahvaljivali na njihovoj pomoći.
– USAID je pružio značajnu podršku Republici Srpskoj. Zahvalni smo na tome i drago nam je što ne pravi razliku između Republike Srpske i Federacije BiH – rekao je Dodik još 2022. godine, prenosi BN portal.
S obzirom na dugogodišnju saradnju vlasti Srpske sa USAID-om, postavlja se pitanje – hoće li najavljena istraga obuhvatiti i institucije koje su koristile ta sredstva ili će ostati samo politička poruka usmjerena protiv opozicije i nevladinog sektora?
