Astronomi sa Univerziteta u Zapadnom Sidneju otkrili su jednu od najvećih crnih rupa na nebu koja se prostire na više od milion svetlosnih godina sa jednog kraja na drugi.
Crna rupa nalazi se 93 miliona svetlosnih godina od Zemlje u galaksiji NGC2663 koja se u kosmičkim razmjerima nalazi u našem “komšiluku”. Kad posmatramo svetlost zvijezda običnim teleskopom, videćemo tipičnu eliptičnu galaksiju sa oko deset puta više zvezda nego u našem Mlečnom putu, piše The Conversation.
Naučnici su napravili posmatranje NGC2663 sa CSIRO-ovom mrežom 36 povezanih radijskih antena ASKAP-om (Australian Square Kilometre Array Pathfinder) u Zapadnoj Australiji. Pomoću njih su otkrili mlaz materije koji je iz galaksije izbacila središnja crna rupa: protok materije oko 50 puta veću od galaksije koja bi, posmatrana golim okom, bila vidljiva na noćnom nebu i bila veća od Meseca.
Premda su astronomi već zabeležili ovakve mlazove, novootkriveni mlaz i relativna blizina NGC2663 ovu je kosmičku pojavu učinila jednom od najvećih mlazova materije u poznatom svemiru.
Šok dijamanti
Šta smo videli kad je ASKAP pogledao u mlaz materije? Istraživanje je predvodio doktorand Velibor Velović sa Univerziteta u Zapadnom Sidneju, a rad je prihvaćen za izdavanje u Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
“Naše istraživanje Evolutivne karte svemira (EMU) dokazuje da se materija između galaksija gura natrag na strane mlaza – slično efektu kakav vidimo na mlaznjacima. Dok izduvni gasovi eksplodiraju kroz atmosferu, gura ga okolni bočni pritisak, što uzrokuje širenje i skupljanje mlaza tokom putovanja kroz svemir”. kažu autori studije.
Kao što je slučaj sa mlaznjacima, šok dijamanti se mogu videti i na manjim mlazovima veličine galaksije.
“Videli smo mlazove dok udaraju u guste oblake plina, osvetljavajući ih dok se kroz njih probijaju. Ipak, suženje mlazova na bočnoj strani mnogo je suptilnije, što ga čini težim za posmatranje. Ono što je zanimljivo je da do NGC2663 nismo videli ovaj učinak u tako ogromnim razmjerima”, kažu autori.
