Amerika pojačava diplomatski pritisak na Srbiju i Prištinu da bi bilo spriječena “metastaza nasilja” nakon nedavnog rasta tenzija, rekao je danas specijalni savjetnik u Stejt departmentu Derek Šole, prenosi britanski dnevnik “Fajnenšel tajms”.
Zabrinuti smo zbog metastaze nasilja. Posljednje što bilo ko od nas želi je kriza u ovom dijelu svijeta, naglasio je Šole, koji je dešavanja iz decembra opisao kao “otrežnjenje za mnoge”.
U decembru su Srbi sa sjevera Kosova podigli barikade i blokirali administrativne prelaze nakon zahtjeva Prištine da se zamijene registarske tablice i lične karte Srbije. Spor je izazvao zabrinutosti u Vašingtonu i Briselu da se Evropa suočava sa novom bezbjednosnom prijetnjom.
Šole je rekao da ne žele da uđu u kriznu diplomatiju jer su prvo bile sporne registarske tablice, pa su se desile barikade i da ne žele neku novu eskalaciju naredne sedmice.
On je istakao da se ukazuje rijetka prilika budući da su se Beograd i Priština saglasili da će odgoditi pitanje registarskih tablica.
– Mislim da postoji prostor za ostvarenje kompromisa jer ne bi ulazili u sve ovo na način na koji to činimo. Vjerujem da je dogovor izvodljiv – smatra Šole, mada nije objavio nikakav vremenski okvir.
On smatra da postoji način da Srbija i Kosovo normalizuju odnose, a da “pri tom ne moraju u potpunosti da priznaju jedni druge” jer su to činile i druge zemlje.
Američki diplomata ukazuje na to da bi to, bar kao inicijalni korak, “bio način da Kosovo krene evroatlantskim putem na kojem Vašington želi da bude”.
– Da bi to ostvarili, obje strane moraju da iskažu volju za kompromisom. Srbi bi morali da prihvate određeni nivo suvereniteta, Kosovo bi moralo da Srbima da širu autonomiju, posebno zvanično udruženje opština sa srpskom većinom – navodi Šole.
Britanski dnevnik navodi da američki zvaničnici, uz njemačku administraciju u proteklih nekoliko mjeseci vrše pritisak na EU da ubrzaju proces pristupa zapadnobalkanskih zemalja.
Vašington tvrdi da povjerenje u proces proširenja daje vlastima u regionu inicijativu da ostanu u skladu sa zapadnim vrijednostima i da spore integracije u proteklim godinama doprinose nestabilnosti.
– Evropa može da učini više i mi to tražimo. Proces proširenja EU nije inspirisao povjerenje, ali zamisao o Evropi to i dalje čini – dodaje Šole.
